متن کامل خبر


 
تفکر انتقادی در دانشگاه باید همراه با نگرش تعالی بخش باشد

خلاصه خبر: دکتر یعقوب فتح الهی معاون پژوهشی و فناوری در گفتگویی ضمن تحلیل طرح تحول راهبردی دانشگاه بر اهتمام دانشگاهیان در جهت ارتقا و تعالی دانشگاه تاکید کرد.

دکتر فتح الهی اظهار داشت: دانشگاه تربیت مدرس بعد از دوران دفاع مقدس به منظور ارتقای علمی خود با تلاش و کوشش رئیس دانشگاه وقت، دکتر سمنانیان موضوع راهبردی فکر کردن و راهبردی برنامه ریزی کردن برای ساختن یک دانشگاهی که بتواند در میان دانشگاه های خوشنام و پیشروی دنیا در حوزه علوم و فناوری جایی برای خودش باز کند را مطرح کرد. در آن زمان اینجانب در سمت مدیر کل پژوهشی دانشگاه مشغول به خدمت بودم و دکتر میرفضل اله موسوی معاونت پژوهشی دانشگاه را بر عهده داشتند و طرح شناسنامه دار کردن فرایندها در معاونت پژوهشی انجام و نیز برنامه جامعی برای حوزه پژوهشی تدوین شد. همچنین با مشارکت بخشی از بدنه دانشگاه، قرارداد طرح تحول در آن زمان با دکتر خدادادحسینی منعقد شد که راهبردهای این طرح بعداً راهنمای فعالیت های دانشگاهی هرچند به صورت کمرنگ قرار گرفت.
وی ادامه داد: به موازات این طرح در آن زمان در برنامه چهارم توسعه بند ز ماده 50 وجود داشت که در آن پیش بینی شده بود که تعدادی از دانشگاه های ایران انتخاب شوند تا برای رقابت در فضای رقابتی جهانی با دانشگاه های پیشرو و در جهت همترازی با آنها فعالیت کنند. این دو برنامه هرچند راهنمای عمل در بخش های مختلف دانشگاه بودند اما دانشگاه به صورت کامل راهبردی اداره نمی شد و برنامه های سالانه اش منبعث از طرح تحول نبود.
دکتر فتح الهی یادآور شد: پس از اتمام دوره 10 ساله این طرح، دانشگاه باید برای فعالیت های خود برنامه جدیدی تدوین می کرد که برای فعالیت های دانشگاهی و با تفکر راهبردی و نگرش جدید و تحقق دانشگاه جامعه محور با هدایت یک شورای عالی و با مسئولیت دکتر البدوی، طرح تحول راهبردی دوم دانشگاه تدوین شد. همچنین برای تدوین ساختار و تشکیلات دانشگاه، کمیته و شورایی در حوزه معاونت پشتیبانی پیش بینی شد که دکتر دانایی فرد برای این کار انتخاب شدند تا ساختار دانشگاه کارآفرین به عنوان دانشگاه نسل سوم/ چهارم را برای دانشگاه تربیت مدرس رقم بزند.
وی اظهار داشت: طرح تحول راهبردی با نگرش اینکه استراتژی به عنوان یک روال دیده شود، تدوین شد که مشتمل بر شماری روال است که 16 روال آن برای معاونت پژوهشی است که سرپرستی pmo معاونت پژوهشی بر عهده دکتر جعفریان است و متدولوژی که دیده شد متدولوژی بسته های موفقیت یا پروژه های کوچکی است که در هر نیمسال به نتیجه می رسد و معاونت پژوهشی برای 4 موج، تعدادی بسته را طراحی و تصویب نموده و به انجام رسانده است و نتایج آن را استخراج کرده و در حال حاضر درصدد واگذاری مالکیت و نهادینگی آن در سطح دانشگاه است.
علاوه بر این معاونت پژوهشی تمام بسته های خود را برای موج 5 تا 10 طراحی کرده است و تمام پروژه هایی که در معاونت پژوهشی باید انجام شود به همت pmo معاونت و همکاران آماده شده و بهpmo مرکزی ارائه شده است که به صورت کلی توافق شده و موج به موج پروژه ها اجرا خواهد شد و طرح تحول راهبردی پیش خواهد رفت.
معاون پژوهشی دانشگاه تصریح کرد: هر پروژه یک خروجی، یک نتیجه و یک تاثیر در بدنه دانشگاه را پیش بینی کرده و با این رویکرد پیش می رود. ما توصیه کردیم بخش های دیگر دانشگاه به موازات از این متد استفاده کنند و بسته های موج 5 تا 10 خود را طراحی کنند که امیدواریم با این کار توازن در تمامی بسته ها که شاکله جامعی از دانشگاه ایجاد می کند، داشته باشیم در غیر این صورت ممکن است منجر به چالش شود.
وی گفت: ما در اجرای طرح تحول راهبردی علاوه بر بسته های کوچک، 2 پروژه بزرگ را طراحی کردیم. یکی از این پروژه ها طرح ارتقای تراز دانشگاه است که در هیات امنا و وزرات علوم به تصویب رسیده است و طرح دانشگاه تربیت مدرس جزء چند دانشگاهی است که از سوی ستاد اقتصاد مقاومتی مصوب شده است تا با حمایت مراجع ذیصلاح در بدنه دولت و دانشگاه این کار را پیش ببریم. در قالب این طرح دانشگاه برای ارتقای تراز خود چند برنامه دارد که این برنامه 42 شاخص را در بر می گیرد که 9 شاخص آن آموزشی و مابقی پژوهشی و پشتیبانی است.
وی تاکید کرد: قرار است ما فعالیت های عادی دانشگاه را با بسیج بدنه علمی دانشگاه ارتقا دهیم و در بخشی دیگر گلچینی از فعالیت های برجسته دانشگاه را در قالب هسته های پژوهش و نوآوری نشان دهیم تا دانشگاه به لحاظ آموزشی، پژوهشی، فناوری، پشتیبانی و ساختار با تراز دانشگاه های پیشروی جهانی متناسب شود و همترازی در دانشگاه به وجود بیاید تا دانشگاه به باشگاه دانشگاه های پیشروی دنیا بپیوندد که در شکوفایی علمی و فناورانه و کارآفرینانه ایران اسلامی نقش اساسی خواهد داشت و نقش پررنگ دانشگاه های ایران را در منطقه و جهان به منصه ظهور خواهد رساند.
معاون پژوهشی دانشگاه به طرح "دانشگاه پاک" اشاره و خاطر نشان کرد: طرح دیگر در راستای طرح تحول که به مجلس ارائه و تصویب شد؛ دانشگاه پاک بودکه امسال در بودجه دانشگاه ردیف مشخص دارد و مبلغی برای آن تخصیص یافته است. دانشگاه پاک یعنی دانشگاه پاسخگو، اشتغال زا و کارآمد که علاوه بر این به معنای "دانشگاه سبز" نیز می باشد. همچنین دانشگاه پاک، مفهوم تربیت و پرورش نیروی انسانی بر اساس آموزه های دینی و نهادینه کردن آن در دانشگاه به موازات جهانی شدن تراز دانشگاه را نیز در بر می گیرد. ارائه یک دانشگاه با یک نگاه خاص به علم و فناوری منبعث از مکتب اسلام که بتواند حیات پاک و طیبه را برای جامعه ایرانی رقم بزند.
دکتر فتح الهی اذعان داشت: ما برای آنکه بتوانیم دانشگاه مدرن ولی منبعث از مکتب اسلام را به دنیا معرفی کنیم باید در کنار کار برنامه محور، فداکاری و ایثار نماییم. امیدواریم این نگاه را در همه دانشگاهیان زنده کنیم تا دانشگاه تربیت مدرس بتواند با نگاه دین به علم و فناوری و کارآفرینی، تحول اساسی در آموزش عالی ایران به وجود بیاورد.
وی تصریح کرد: برای تحقق اهداف طرح تحول راهبردی باید ابتکار، خلاقیت، تلاش و کوشش، ایثار و فداکاری و هدفمند بودن را با هم مدیریت کنیم و در ابتدا بپذیریم که در یک فضای رقابتی وارد شده ایم و اهداف طرح را جزء اهداف زندگی خود قرار داده و با برنامه ریزی در این مسیر همت به خرج دهیم تا بتوانیم تراز دانشگاه را ارتقا بخشیم.
وی در خصوص نحوه تدوین طرح تحول راهبردی گفت: طرح تحول راهبردی دانشگاه به گونه ای تدوین شده که هم رسالت ها و ماموریت های طرح در مواردی از بالا به پایین بدنه دانشگاه و در مواردی دیگر از پایین به بالا است و در جریان تدوین این طرح، جلساتی با اعضای بدنه دانشگاه و گروهی از اعضای هیات علمی برگزار شده است و نظرات مختلف بررسی گردیده است و طرح بر اساس متد علمی تدوین شده است.
وی گفت: انتقاد به معنای تحلیلی نگاه کردن است و ما باید نکات مثبت و منفی را با هم در نظر بگیریم و ببینیم چگونه می توانیم زوایای مثبت طرح را بیشتر و زوایای منفی آن را کمتر کنیم. در گوشه ای نشستن و نقد کردن، راه ارتقای دانشگاه نیست و کارکرد دانشگاه، ذاتا جهانی و رقابت پذیر است؛ تولید فکر و اندیشه در یک بستر رقابتی به توسعه و تعالی منتهی می شود.
دکتر فتح الهی با اشاره به فراگیرتر شده طرح تحول راهبردی در دانشگاه از موج پنجم گفت: از موج پنجم به بعد طرح طنین انداز می شود و دانشگاه را فرا می گیرد و دانشکده ها با برنامه محور شدن در طرح تحول راهبردی مشارکت می کنند و ضمن مشارکت، تبادل نظر، تبادل فکر و تضارب آرا و اندیشه رخ خواهد داد.
وی افزود: ما در بدنه دانشگاه برای مشارکت در طرح تحول، دچار چالش هستیم که ناشی از نوع نگاه به طرح تحول راهبردی است. ما باید نگرش بدنه دانشگاه را متحول کنیم و اعضای هیات علمی، کارمندان و مدیران باید با گفتگو، تبادل نظر، تعاملات فکری و مشارکت در فضاهای مباحثه ای ضمن اجرای طرح در جهت حل این چالش بکوشند. تفکر انتقادی باید همراه با نگرش تعالی بخشی باشد و اینکه ما وظیفه داریم دانشگاه را رشد دهیم و اگر به تعالی ایران فکر می کنیم باید به تعالی دانشگاه اهتمام ورزیم.
وی با بیان اینکه دانشگاه مبدا همه تحولات کشور است، تصریح کرد: انقلاب و نظام اسلامی برای ایجاد تحول فرهنگی و اجتماعی در ایران رخ داده است و راه آن از دانشگاه عبور می کند و دانشگاهیان باید بازیگر عرصه های مختلف باشند و مشارکت در فضای راهبردی توأم با انتقاد و تحلیل، معنا می یابد و گوشه گیری و صرف انتقاد کردن باعث ارتقا نخواهد شد.
وی در پایان خاطر نشان کرد: همه دانشگاهیان تربیت مدرس باید این امر را به عنوان ماموریت و رسالت خود باور کنند که این دانشگاه با هدف تحول آموزش عالی و تحول ایران اسلامی در ابتدای انقلاب اسلامی ایجاد شده است تا بتواند مکتب علمی جدیدی منبعث از مکتب اسلام را به دنیا عرضه کند. بنابراین افرادی که در این دانشگاه مشغول به خدمت هستند باید بر مبنای این تفکر، کارکرد علمی خود را برنامه ریزی کنند، در غیر اینصورت در تحقق رسالت، مأموریت و اهداف دانشگاه مشارکت فعال نخواهند داشت .


24 مهر 1397 / تعداد نمایش : 1330